22 stycznia 1863 roku Komitet Centralny Narodowy wydał Manifest, powołujący Tymczasowy Rząd Narodowy i ogłaszający wybuch powstania.
W Manifeście można było przeczytać:
„Nikczemny rząd najezdniczy rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary postanowił zadać jej cios stanowczy – porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i zatracenie.
Młodzież polska poprzysięgła sobie zrzucić przeklęte jarzmo lub zginąć. Za nią więc narodzie polski, za nią! Po straszliwej hańbie niewoli, po niepojętych męczarniach ucisku, Centralny Narodowy Komitet, obecnie jedyny legalny Rząd twój Narodowy, wzywa cię na pole walki już ostatniej, na pole chwały zwycięstwa, które Ci da i przez imię Boga na niebie dać poprzysięga”
Powstanie Styczniowe zostało ostatecznie stłumione jesienią 1864 roku. W walkach zginęło, wg różnych szacunków, od 10 do 30 tys. powstańców. Niemal 40 tys. osób wywieziono na Syberię w ramach represji po upadku powstnia.
Był to największy zryw niepodległościowy w XIX wieku.
